شاخص توده بدنی چیست؟
شاخص توده بدنی (BMI) یک محاسبه ساده با استفاده از قد و وزن فرد است. فرمول آن: BMI = kg/m² که kg وزن بر حسب کیلوگرم و m² قد بر حسب متر مربع است.
BMI ابزاری پرکاربرد و کم‌هزینه برای برآورد میزان چربی بدن و طبقه‌بندی دسته‌های وزنی است که ممکن است منجر به مشکلات سلامتی شوند. با این حال، به طور مستقیم میزان چربی بدن یا سلامت فرد را تعیین نمی‌کند.
فرمول و مثال
Metric: فرمول متریک: BMI = وزن (کیلوگرم) / [قد (متر)]²
Imperial: فرمول انگلیسی: BMI = [وزن (پوند) / (قد (اینچ))²] × 703
دسته‌بندی‌های BMI برای بزرگسالان
برای بزرگسالان بالای ۲۰ سال، BMI با استفاده از دسته‌های استاندارد وضعیت وزنی (طبق WHO) تفسیر می‌شود. این دسته‌ها عبارتند از:
| محدوده BMI | وضعیت وزن |
|---|---|
| <16 | لاغری شدید |
| 16 - 16.9 | لاغری متوسط |
| 17 - 18.4 | لاغری خفیف |
| 18.5 - 24.9 | وزن نرمال |
| 25 - 29.9 | اضافه وزن |
| 30 - 34.9 | چاقی کلاس I |
| 35 - 39.9 | چاقی کلاس II |
| ≥40 | چاقی کلاس III (چاقی مرضی) |
کاربرد BMI در دوران بارداری
در دوران بارداری، BMI فعلی زن برای ارزیابی وضعیت وزن استفاده نمی‌شود. بلکه BMI پیش از بارداری برای تعیین مقدار مناسب افزایش وزن در بارداری جهت سلامت مادر و کودک به کار می‌رود.
| BMI پیش از بارداری | افزایش وزن پیشنهادی |
|---|---|
| Underweight (<18.5) | 28–40 lbs (13–18 kg) |
| Normal (18.5–24.9) | 25–35 lbs (11–16 kg) |
| Overweight (25–29.9) | 15–25 lbs (7–11 kg) |
| Obese (≥30) | 11–20 lbs (5–9 kg) |
BMI برای کودکان و نوجوانان
برای کودکان و نوجوانان (۲ تا ۱۹ سال)، BMI متفاوت تفسیر می‌شود. فرمول همان است اما نتیجه بر روی نمودار صدک سنی BMI قرار می‌گیرد.
هشدارها و محدودیت‌های پزشکی
اگرچه BMI ابزاری مناسب برای غربالگری است، اما شاخصی کامل برای سلامت نیست. محدودیت‌هایی دارد:
- میان توده چربی و عضله تمایز قائل نمی‌شود. یک فرد عضلانی ممکن است BMI بالایی داشته باشد اما چربی کمی داشته باشد.
- توزیع چربی بدن (مثلاً چربی شکمی در مقابل چربی محیطی) را در نظر نمی‌گیرد که یک عامل خطر کلیدی است.
- برای برخی گروه‌های قومی، بدن‌سازان یا سالمندان ممکن است دقیق نباشد.