محاسبه‌گر Cockcroft-Gault

تخمین کلیرانس کراتینین (CrCl) برای ارزیابی عملکرد کلیه

آخرین به‌روزرسانی در: June 26, 2025

محاسبه‌گر Cockcroft-Gault

فرمول Cockcroft-Gault چیست؟

فرمول Cockcroft-Gault معادله‌ای ریاضی است که برای تخمین کلیرانس کراتینین از روی کراتینین سرم استفاده می‌شود. این فرمول یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای تخمین نرخ فیلتراسیون گلومرولی (GFR) در عمل بالینی است.

اگرچه فرمول‌های جدیدتری مانند MDRD و CKD-EPI وجود دارند، Cockcroft-Gault همچنان به‌ویژه برای تنظیم دوز دارو در بیماران با اختلال کلیوی، به طور گسترده استفاده می‌شود.

چرا اهمیت دارد؟

  • ارزیابی سریع و ارزان از عملکرد کلیه ارائه می‌دهد.
  • برای تنظیم دوز داروهایی که از طریق کلیه دفع می‌شوند و پیشگیری از سمیت حیاتی است.
  • در تشخیص زودهنگام و پایش بیماری مزمن کلیه (CKD) کمک می‌کند.

تفسیر نتیجه (مراحل CKD)

مرحله ۱: GFR نرمال یا بالا (≥ 90 mL/min): عملکرد کلیه طبیعی است اما ممکن است نشانه‌های دیگر بیماری کلیوی وجود داشته باشد.
مرحله ۲: کاهش خفیف GFR (60-89 mL/min): کاهش خفیف در عملکرد کلیه. پایش توصیه می‌شود.
مرحله ۳a: کاهش خفیف تا متوسط (45-59 mL/min): کاهش متوسط عملکرد کلیه.
مرحله ۳b: کاهش متوسط تا شدید (30-44 mL/min): کاهش قابل توجه عملکرد کلیه. مدیریت پزشکی اهمیت دارد.
مرحله ۴: کاهش شدید GFR (15-29 mL/min): آسیب شدید کلیه. ممکن است نیاز به آماده‌سازی برای درمان جایگزینی کلیه باشد.
مرحله ۵: نارسایی کلیه (< 15 mL/min): مرحله نهایی بیماری کلیوی. دیالیز یا پیوند کلیه ضروری است.

حفاظت از سلامت کلیه‌ها

حفظ سلامت کلیه برای تندرستی کلی اهمیت زیادی دارد. سبک زندگی نقش اصلی در نگهداری عملکرد کلیه دارد.

  • مدیریت فشار خون: فشار خون را در محدوده هدف حفظ کنید.
  • کنترل قند خون: در صورت ابتلا به دیابت، مدیریت دقیق قند ضروری است.
  • کاهش مصرف نمک: رژیم کم سدیم به کنترل فشار خون کمک می‌کند.
  • هیدراته ماندن: آب کافی بنوشید اما در بیماری کلیوی از مصرف بیش از حد آب بپرهیزید.
  • اجتناب از مصرف زیاد داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs): مصرف زیاد این داروها می‌تواند به کلیه آسیب بزند.

این صفحه توسط دکتر خوله عطیه – دکترای داروسازی، متخصص ایمونولوژی بررسی پزشکی شده است.